کد مطلب:47288 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:31

گنجینه پرسمان » قرآن

از دعاهايي كه در سوره بقره وجود دارد چند مورد آن را توضيح دهيد؟

در سورة بقره دعاهاي متعددي ذكر شده و دعاهايي از زبان حضرت ابراهيم و اسماعيل نقل شده است.

برخي از دعاهاي اين سوره عبارتست از:

1. وَمِنْهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الاْ ئَخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ ;(بقره،201) پروردگارا به ما در دنيا نيكي عطا كن و در آخرت نيكي مرحمت نما و ما را از عذاب آتش نگاهدار.

مردم دو دستهاند: يك دسته آنان كه جز منافع مادي، چيزي نميبينند و از خدا غير از اين، چيزي نميخواهند و ميگويند: رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَة; خدا نعمت دنيا را به ما ببخش اينان سهمي از معنويات نداشته و در آخرت بهرهاي ندارند و در آن جهان جاويد، كه انسان به همه چيز نيازمند است، بي بهرهاند.

دستة ديگر، كساني هستند كه افكارشان محدود به زندگي مادي نيست، بلكه هم زندگي دنيا را، كه مقدمة تكامل معنوي است، ميخواهند و هم سعادت سراي ديگر را و هم ميخواهند كه آنان را از عذاب دردناك آن جهان، نجات بخشد.

حسنه كه به معناي نيكي است. يك مفهوم وسيع دارد و تمام مواهب مادي و معنوي را در بر ميگيرد.

2. رَبَّنَآ أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَي الْقَوْمِ الْكَـَفِرِينَ ;(بقره،250) پروردگارا، بر ]دلهاي[ ما شكيبايي فرو ريز، و گامهاي ما را استوار دار و ما را بر گروه كافران پيروز فرماي.

هنگامي كه طالوت و سپاه او به جايي رسيدند كه لشكر برومند جالوت نمايان شد و در برابر آن قدرت عظيم صف كشيدند، دست به دعا برداشته، از خدا درخواست استقامت كردند.

3. رَبَّنَا لاَتُؤَاخِذْنَآ إِن نَّسِينَآ أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلاَتَحْمِلْ عَلَيْنَآ إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُو عَلَي الَّذِينَ مِن قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلاَتُحَمِّلْنَا مَا لاَطَاقَةَ لَنَا بِهِي وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَآ أَنتَ مَوْلَغنَا فَانصُرْنَا عَلَي الْقَوْمِ الْكَـَفِرِينَ ;(بقره،286) پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير، پروردگارا هيچ بار گراني بر ]دوش[ ما مگذار، هم چنان كه بر ]دوش[ كساني كه پيش از ما بودند نهادي. پروردگارا، و آنچه تاب آن نداريم بر ما تحميل مكن; و از ما درگذر; و ما را ببخشاي و بر ما رحمت آور; سرور ما تويي; پس ما را بر گروه كافران پيروز كن.

مؤمنان، چون به موجب قانون انسان هر كار نيكي انجام دهد براي خود انجام داده و هر كار بدي كند به زيان خود كرده است فهميدهاند كه سرنوشت آينده آنان با كردار خوب و بد خودشان تعيين ميشود; لذا با تضرّع به درگاه الهي دعاي فوق را ميخوانند و از خدا ميخواهند، اگر از روي سهل انگاري، دچار فراموشي شدهاند و لغزشي از آنان سر زده است، آنان را ببخشد و نيز از خدا ميخواهند، تكاليف سنگين، كه گاهي موجب تخلف افراد از اطاعت پروردگار ميگردد، بر دوش آنان نگذارد و نيز آنان را از آزمايشهاي طاقتفرسا و كيفرهاي غيرقابل تحمّل بر كنار دارد.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 2، ص 38 ـ 39 و 178ـ179 و 294 تا 299، دارالكتب الاسلامية.)